I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” dla najnowszej historii Polski oraz dziejów samej Solidarności był wydarzeniem o doniosłym charakterze, które z pełną świadomością i prawdą historyczną należy uznać za przełomowe.
Po ogólnopolskim strajku w sierpniu 1980 roku i narodzinach NSZZ „Solidarność” zjazd – w szerokim rozumieniu – był drugim fundamentalnym krokiem, który określił i ostatecznie zdefiniował wolnościowe aspiracje Polaków, społeczeństwa świadomie kontynuującego walkę o przyszłość swoją oraz następnych pokoleń.
W okresie tzw. karnawału Solidarności działalność związku nazywano samoograniczającą się rewolucją. Ktoś mógłby pomyśleć, że to określenie jest dowodem na to, iż ówczesny wyjątkowy czas być może był jednak pozbawiony brawury, odwagi lub spowity jakąś zewnętrzną kontrolą czy negatywnie hamującą autocenzurą. Nic bardziej mylnego. W tamtym czasie, od sierpnia 1980 do grudnia 1981 roku, elity robotnicze, elity działającej jeszcze przed 1980 rokiem opozycji demokratycznej oraz 10 milionów członków i sympatyków związku, słowem – ludzie Solidarności wykazali się niebywałą mądrością, dojrzałością, odpowiedzialnością, a zwłaszcza umiejętnością w obszarze samoorganizacji i współdziałania. Więcej – tworzenia poprzez struktury związku zawodowego zrębów wolności, przyszłego wolnego i niepodległego państwa.
Wystawa przygotowana przez Instytut Dziedzictwa Solidarności w hołdzie uczestnikom i ku pamięci następnych pokoleń.
Pomimo trudności stawianych przez komunistyczne władze związkowcy Solidarności w demokratyczny sposób wybrali swych przedstawicieli, aby debatowali oni nad naprawą państwa. W sformułowanym przez zjazd programie, który często określa się tytułem: „Samorządna Rzeczpospolita”, nakreślono drogi wyjścia z kryzysu i dojścia do demokratyzacji państwa. Niestety, nie mogły być one wówczas zrealizowane. Wkrótce po zakończeniu zjazdu partia komunistyczna rękami swych generałów dokonała w Polsce zamachu stanu.
O tym właśnie opowiada wystawa pt. „Kim jesteśmy i dokąd dążymy. 40 rocznica I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ »Solidarność«”. Uroczyste otwarcie ekspozycji nastąpiło 27 października 2021 r., w historycznej Sali BHP w Gdańsku.
Na plansze w formacie 2 x 2 m trafiły fotografie uznanych autorów, m.in.: Sławomira Fiebiga, Chrisa Niedenthala, Pawła Glanerta i Zygmunta Pałasza. Zaprezentowane zostały dokumenty pochodzące z Archiwum Historycznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. To opowieść o zjeździe, jego najważniejszych decyzjach, atmosferze w miejscu obrad i wokół niego, o sporach i porozumieniach.
